Bedreigde diersoorten in Nederland
Amfibieen
Het gaat niet goed met amfibieën in Nederland. Zelfs de gewone pad, waar er vroeger veel van waren, gaat hard achteruit. Vermindering van leefgebied, klimaatverandering, drukke wegen die overgestoken moeten worden tijdens de paddentrek...het maakt het er niet makkelijker op voor kikkers, salamanders en padden. Toch is er soms ook goed nieuws te melden. De amfibieënwerkgroep Leersum had in 2024 de meeste amfibieën overgezet in het 29 jarig bestaan van de werkgroep. Ook kamsalamanders die vrij zeldzaam zijn, hebben zij veilig naar de overkant van de weg gebracht tijdens de trek.
Reden voor Cross Nature om de amfibieënwerkgroep te ondersteunen in hun wens om stevige amfibieënschermen en paaltjes aan te schaffen van 100% gerecyclede materialen. De werkgroep moest namelijk elk jaar opnieuw voorafgaand aan de paddentrek het traject opzetten omdat de netten die zij gebruikten niet stevig genoeg waren om te laten staan. Ook waaiden netten weg wanneer er harde storm was en staken amfibieën alsnog de drukke weg over. Dankzij de bijdrage van Cross Nature en andere sponsoren, kan de werkgroep nu een robuust traject aanleggen en vele jaren amfibieën behoeden voor het verkeer.
Vlinders
Van de 70 soorten dagvlinders die we in Nederland hadden, zijn we er al 18 kwijt. Nog 30 soorten zijn bedreigd. Meer dan de helft van dagvlinders die we in Nederland hadden is uitgestorven in Nederland of staat op het punt van uitsterven. De belangrijkste oorzaak is verlies van leefgebied.
Uilen
De kerkuil en steenuil zijn beide bedreigd. De kerkuil bouwt graag een nest in gaten van boerenschuren en de steenuil nestelt graag in hoogstambomen. Doordat schuren vervangen zijn door solide gebouwen zonder kieren en gaten, vond de kerkuil te weinig plek om te broeden. Hoogstambomen zijn vervangen voor laagstambomen en met name de oude hoogstambomen die hol werden van binnen, zijn nog maar moeilijk te vinden. Het gevolg was dat de steenuil zich te weinig voortplantte. Daarnaast zijn uilen sterk afhankelijk van voedsel als muizen, insecten en amfibieën. Doordat ook die soorten achteruit gingen bleef er minder voedsel over voor uilen. Dit in combinatie met ongunstige winters en verkeersslachtoffers zorgden voor achteruitgang van de steenuil en kerkuil.
Gelukkig zetten vrijwilligers zich in door o.a. het plaatsen van nestkasten voor uilen. Met beide soorten gaat het sindsdien beter.
Hieronder ziet u enkele foto's van onderzoek en monitoring van kerkuilen en steenuilen. De jongen zijn uiteraard direct na het onderzoek weer teruggezet in het nest.
Insecten
Er zijn naast de bekende bedreigde diersoorten ook een heleboel diersoorten bedreigd waar we vaak nauwelijks het bestaan van weten. Zo zijn er ook talloze insecten. Ze vallen niet op, maar hebben een grote rol waar het gaat om het bestuiven van onder andere fruitbomen. We kunnen dus wel stellen dat wij als mensen afhankelijk zijn van insecten voor een groot deel van ons voedsel. Door natuur te beschermen zullen we automatisch ook leefgebied voor meerdere insectensoorten beschermen.
Ringslang
In Nederland leven maar 3 soorten slangen. De ringslang is daar een van. Hij is niet giftig en ongevaarlijk.
Ringslangen zijn afhankelijk van meerdere kenmerken waar een leefgebied aan moet voldoen: zo leven ringslangen deels in water en deels op het land. Zij hebben beschutte plekjes nodig om te overwinteren, maar ook hebben ze zonnige plekken nodig om weer op te warmen. Ringslangen leggen eieren. Deze eieren moeten gelegd worden onder een mengsel van bijvoorbeeld bladeren en takken waar het warm genoeg blijft. Doordat deze combinatie van kenmerken in een landschap steeds lastiger te vinden is, heeft de ringslang het moeilijk. Door leefgebieden te beschermen die aan deze kenmerken voldoen, kan het aantal ringslangen weer toenemen.
Egel
Egels houden van dichte begroeiing waar zij zich overdag verstoppen en ‘s winters een winterslaap doen. Als het donker wordt gaan ze op zoek naar voedsel in gras, akkers, parken en tuinen. Versnippering van leefgebied is een groot probleem bij het zoeken naar voedsel, doordat egels daarbij vaak wegen over moeten steken met het risico dat ze onder een auto komen. Vooral in de herfst gaan ze verder weg, kilometers ver, op zoek naar voedsel. Cross Nature wil gebieden aan kopen die de leefgebieden van egels met elkaar verbinden, zodat zij minder wegen over hoeven te steken om aan voedsel te komen.
Afbeelding: Anneke Gerkema